Thema: Klimaatadaptatie
Functie: Agrobosbouw & studentenhuisvesting
Grootte: 150 Ha perceel
Locatie: Groningen, Nederland
Periode: 2022
Momenteel is de Zernike campus omringd door een rijkdom van planten en dieren. Maar daarbinnen draait een autonome onderwijsmachine dat overdag doordeweeks enorm druk en levendig is maar in de avonden en weekenden een spookstad lijkt. Ook is er door de toepassing van veel harde materialen en het beperkte groen sprake van enorme hittestress.
Het toekomstperspectief is zacht gezegd ongunstig. Als gevolg van de toenemende aardopwarming, de verschuiving van de seizoenen en alsmaar toenemende weersextremen wordt verwacht dat er over 100 jaar aanzienlijke kans is op een overstroming of dijkdoorbraak.
Het ontwerp is daarom een klimaat-adaptief masterplan voor het herstel (en het verbinden) van ecologie, het creëren van wateropslag en een productielandschap voor zelfvoorzienende studentenhuisvesting verspreid over verschillende gebieden binnen de Zernike campus.
Vroeger was lokale ambacht en productie de normaalste zaak van de wereld. Wat op de akkers werd geproduceerd, werd door de regio geconsumeerd. Er was sprake van een sterke identiteit en relatie tot de omgeving.
Door industrialisatie van de moderne tijd is deze identiteit vervaagd. De destijds opgestelde gebiedsvisie voor de campus versterkt dit; een cluster van autonome gebouwen lijkt als een handvol LEGO-stenen verstrooid over het terrein. De geest van de karakteristieke Groninger architectuur is verloren gegaan.
De vorm van de groene corridors moet de relatie met de historische context weer herstellen. Deze zijn namelijk gebaseerd op de verkaveling van het oorspronkelijke landschap. Het creëren van meerdere groene corridors heeft als voornaamste doel de verbinding vormen met het ecologische netwerk rondom het Zernike terrein.
Dit kan worden vormgegeven als een coulisselandschap of een renaissancelandschap. Naast het creëren van ruimte voor de natuur om haar zelfredzaam vermogen te stimuleren, stelt het ook de bezoekers in staat zich te verbinden met de natuur ofwel de transitie van egocentrisch tot ecocentrisch.
De corridors worden gevormd door sloten aan weerszijden te graven. Door dit te doen volgens de oorspronkelijke verkaveling ontstaat een klimaatbestendige interventie dat, over de verschillende corridors, in staat is om ruim 1.000.000 m³ water te bufferen.
Door het graven van de sloten en dit centraal op te hogen ontstaat een gelaagd landschap waarop de gebouwen zich gedragen zoals de borgen of verstevigde boerderijen op een wierde, passend bij de Groninger context. Op dit landgoed wordt een ecologisch soortenrijkdom van kruiden, planten, heesters en bomen geplant. Een deel van deze planten verwijzen eveneens naar de historische context; het zijn stinsenplanten die oorspronkelijk op de borgen en landgoederen voorkwamen. Het centrale landschap is een productielandschap voor de bewoners met fruit, groenten en gewassen voor biobased bouwmaterialen.
De typologie van de bebouwing is afgeleid van de typische borgen en boerderijen met hoofdgebouwen en aan- of bijgebouwde schuren. Deze clusters bieden elk 25 individuele (mogelijk duo) studio’s met gedeelde woonkamers. Bij dit programma hoort een gemeenschappelijke kas en polyvalente schuur voor evenementen, wonen, koken, wassen en andere gemeenschappelijke activiteiten. Daarnaast is er opslag en een werkplaats die nodig zijn voor het werk op het productielandschap.
De gebouwen worden volledig gemaakt van biobased materialen. Daarmee wordt ruimt 650.000 KG CO² opgeslagen. De gevelafwerking is indicatief en kan worden gemaakt met alles wat lokaal wordt gewonnen of geproduceerd, zoals riet, hennep, vlas of mis. Op deze manier kunnen de gebouwen en het landschap zich harmonieus voegen tussen de Groninger context en op deze manier een groeiend thuis vormen. (Growing Home)
